ปฏิสันถารคารวตา...เคารพในการต้อนรับเชื้อเชิญ

ปฏิสันถารคารวตา...เคารพในการต้อนรับเชื้อเชิญ

            เสน่ห์ของสังคมไทยในอดีตที่เป็นที่ประทับใจแก่ผู้พบเห็น จะเกิดจากคำสอนหรือคำแนะนำให้เข้าใจถึงหัวอกของผู้ที่เราเข้าไปเกี่ยวข้อง เช่น “ อยู่บ้านท่านอย่านิ่งดูดาย ปั้นวัวปั้นควายให้ลูกหลานท่านเล่น ” โดยเฉพาะอย่างยิ่งจุดเด่นของคนไทยนอกจากจะเป็นยิ้มสยามแล้ว ยังมีเรื่องของการต้อนรับขับสู้ ภายใต้คำสอนว่า “ เป็นธรรมเนียมไทยแท้แต่โบราณ ใครมาถึงเรือนชานต้องต้อนรับ ”

            ความจริงแล้วขนบธรรมเนียมที่ดีงามของไทยนั้น ล้วนแต่ได้มาจากหลักธรรมในพระพุทธศาสนาที่กล่อมเกลาจิตใจของชาวไทยให้อ่อนโยน งดงาม น่ารัก ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ให้หลักในเรื่องของความเคารพไว้ ๖ ประการ คือ

๑. เคารพในพระพุทธเจ้า ๒. เคารพในพระธรรม ๓. เคารพในพระสงฆ์ ๔. เคารพในการศึกษา ๕. เคารพในความไม่ประมาท ๖. เคารพในการปฏิสันถาร

            ในประการสุดท้ายเป็นเรื่องที่ชาวพุทธไม่ควรดูเบา เพราะหากวัดไหนก็ตาม ให้ความสำคัญเรื่องนี้ จะเป็นเรื่องที่ผูกมิตร ผูกใจ ให้ผู้ที่มาเยือนเกิดความประทับใจ จนรู้สึกว่าเป็นเสมือนบ้านของตน

            ผมเองเคยไปเยี่ยมเยียนโบสถ์ของเพื่อนต่างศาสนิก ยังนึกชื่นชมว่า เขามีการต้อนรับปฏิสันถารอย่างดีเยี่ยม พาชมสถานที่ อธิบายโน่นนี่ อย่างไม่รู้สึกเบื่อหน่าย แม้ตอนจะกลับยังเดินตามมาส่งถึงรถ ทำให้มีความรู้สึกว่าอยากจะกลับมาเยี่ยมอีก

            แม้จะต่างความเชื่อ แต่การต้อนรับของเขา กลับถูกหลักธรรมในพระพุทธศาสนาของเราคือ เขาต้อนรับด้วยอามิสปฏิสันถาร คือ ต้อนรับด้วยน้ำท่า ลูกอม อีกทั้งต้อนรับด้วยธรรมะ คือ การพูดคุยแลกเปลี่ยนความคิดกัน

            ผมเคยคิดว่า วัดในพระพุทธศาสนาของเราทุกวัดก็คงจะให้ความสำคัญกับเรื่องนี้ตามคำสอนของพระบรมศาสดา และก็คงจะมีความคิดอย่างนี้ไปจนสิ้นลม หากไม่ได้เห็นเหตุการณ์จากภาพเมื่อวาน ที่มีตัวแทนของเครือข่ายพิทักษ์พุทธ ได้เข้าไปยื่นหนังสือต่อเจ้าอาวาสวัดอ้อน้อย เขาก็แค่ไปยื่นหนังสือ แต่ถูกปฏิบัติราวกับผู้จะไปก่อความไม่สงบ มีการตรวจค้น ไม่ยอมให้เข้าไป มีการด่าทอ ขว้างปาสิ่งของ ตัวแทนที่เข้าไปก็ถูกซักไซร้ไล่เลียง แบบรุมซักกันเลย ท่าทีของการซัก ก็ไม่ได้มีความเป็นมิตรแม้แต่น้อย นี่หากไม่มีนักข่าวคอยสังเกตการณ์อยู่ ผมก็ไม่แน่ใจว่าตัวแทนจะมีโอกาสได้กลับออกมาแบบปกติหรือไม่ เสียดายจริง ๆ ครับ ที่เรามีหลักธรรมที่ดี แต่ไม่ได้นำมาปฏิบัติ หากผมเจอตัวของผู้แทนคนนั้น ผมคง จะถามความรู้สึกของเขาว่า อยากจะไปหรือกล้าไปอีกหรือไม่ แต่หากเป็นผม คงพูดได้คำเดียวว่า

“ ครั้งเดียวก็เกินพอ ”

ขอขอบคุณภาพจาก google.com

อนาคาริก

06/30/16